Birbaşa məlumat mübadiləsi üçün inkişaf etdirilən texnologiya olaraq, radio tezliyini müəyyənləşdirmə (RFID) etiketləri həyatımızda mühüm yer tutur. Kiçik ölçülü çip, proqramlaşdırılmış məzmunu yaxın məsafədə qəbulediciyə göndərməyə qadirdir. Bu texnologiya tez-tez girişə nəzarət üçün istifadə olunur. Bundan sonra qapı yalnız səlahiyyətli bir etiket aşkar edildikdə avtomatik açıla bilər.
Təmassız ödəniş sistemləri də eyni şəkildə işləyir. Yeni nəsil pasportlarda quraşdırılmış RFID etiketi sahibinin şəxsi məlumatlarını özündə saxlayır. Sürətli elektron yoxlama prosesinə əlavə olaraq, çap olunmuş sənədlərdə edilən dəyişikliklərin elektron şəkildə qarşısını almaq mümkün olur. Etiketler, həmçinin inventar nəzarəti və inventar sayımı kimi uzunmüddətli prosesləri saniyələr ərzində həyata keçirməyə imkan verir.
RFİD nədir,necə işləyir?
Radio Tezliyi Eyniləşdirmə (Radio Frequency Identification) insanları və ya əşyaları müəyyən məsafədən onlara toxunmadan tanımaq və izləmək üçün istifadə olunan bir texnologiyadır. Barkod texnologiyasının əvəzlənməsi kimi görünsə də, RFID-in inkişaf etmiş xüsusiyyətləri sayəsində daha da çox şey əldə etmək mümkündür.
RFID ötürücülərinin bir enerji təchizatı daşıması lazım deyil. Çipin çox aşağı enerji istehlakı yaxın məsafədəki oxucuya əlavə olunan elektromaqnit vasitəsilə təmin edilə bilər. RFID, əlaqə məsafəsindən və ötürmə sürətindən asılı olaraq 120 kHz-dən 10 GHz-ə qədər olan geniş tezlik diapazonunu dəstəkləyir. Ən güclü aktiv etiketlər 200 metr məsafədən işləyə bilər.
Etiketlər ümumiyyətlə kompüterlərdə və smartfonlarda quraşdırılmır, lakin bəzi istehlakçı tətbiqləri mövcuddur. Məsələn, velosiped çərçivəsinə bir etiket əlavə edə bilərsiniz və onu oğurladığınız təqdirdə sizə aid olduğunu sübut etmək üçün istifadə edə bilərsiniz.
Müxtəlif sektorlarda əhəmiyyətli dəyişikliklər
RFID avtomobil, yanacaq, logistika, pərakəndə satış, kənd təsərrüfatı, səhiyyə, əczaçılıq, toxuculuq, maliyyə, bank, enerji, ictimai, istehsal, təhlükəsizlik və turizm kimi bir çox sektorda geniş istifadə olunan RFID ilk baxışdan barkod texnologiyasının əvəzedicisi kimi görünsə də müasir xüsusiyyətləri sayəsində daha çox inkişaf təklif edir.
Bu texnologiyanın mərkəzində məlumatları saxlaya bilən etiketlər var. Bu etiketləri özünəməxsus identifikasiya nömrələri ilə bir çox səviyyədə izləmək mümkündür. Etiketlərin üzərindəki mikroçiplərə minlərlə məlumat yazmaq qabiliyyəti, eyni anda çox sayda etiketi görüntü bucağı olmadan metrlərlə uzaq olan məsafədən oxuya bilmə və suya və istiyə davamlı olması başlıca müasir xüsusiyyətləri arasında yer alır.
Vasitə identifikasiya sistemləri, bu gün istifadə edilən körpü keçid sistemləri, OGS, HGS bir RFID layihəsi olaraq misal göstərilə bilər. RFID texnologiyası, aktivlərin izlənməsi, xəstələrin izlənməsi, personalın gedişini izləmə sistemləri, sərnişin nəqliyyat kartları və yüzlərlə digəri sahə və ya biznes üçün istifadə olunur.
NFC texnologiyası ilə əlaqə
NFC, Nokia, Sony və NXP-nin 2004-cü ildə bir araya gələrək yaratdığı təmassız rabitə standartıdır. RFID prinsipləri əsasında qurulan bu sistem iki istiqamətdə işləyə bilər. NFC dəstəyi olan iki cihaz kifayət qədər yaxınlaşdıqda (adətən qurğular təmas halında olur, lakin əslində fiziki təmas vacib deyildir), növbə ilə bir-birlərinə məlumat göndərə və qəbul edə bilərlər.
NFC artan sayda smartfon və planşetlərdə standart halını alır. Nəzəri olaraq, bu cür qurğular məlumat və fayl mübadiləsi üçün istifadə edilə bilər. NFC yalnız 4 sm məsafədə işlədiyindən bu məqsədəuyğun deyildir (maksimum ötürmə sürəti yalnız 424 Kbit/s təşkil edir). Android ilə gələn Beam xüsusiyyəti, sadəcə cihaz haqqında sadə məlumatı bölüşmək üçün NFC-dən istifadə edir və daha sonra Bluetooth və ya daha etibarlı və sabit olan oxşar əlaqə vasitısindən istifadə edir.Eynilə, Windows 8.1 ilə birlikdə gələn NFC çap funksiyası da səhifənin məzmununu NFC vasitəsilə göndərmir, printerdə duran NFC etiketi yalnız əsas məlumatı və şəbəkə ünvanını ötürür. Daha sonra müştəri çap işini göndərəcəyi şəbəkə ünvanından istifadə edərək ənənəvi formatda şəbəkə üzərində prosesi başa çatdırır.
Ticarət sektorunda NFC passiv etiketlərindən istifadə edərək, müştərilərə smartfonlarını daxil edilmiş etiketlərə yaxınlaşdıraraq rəqəmsal cüzdanları vasitəsilə elektron ödənişlər etməyə icazə verilir. Bu, əvvəllər qeyd etdiyimiz RFID əsaslı ödəniş sistemlərinə bənzəyir, lakin bu dəfə rolları dəyişir, çünki aktiv oxucu İstifadəçinin smartfonunda yerləşir. Xidmət təminatçıları sistemi daha asan və daha ucuz istifadə edə bilərlər. Yalnız müvafiq məhsulların görünən hissəsinə düzgün proqramlaşdırılmış ucuz NFC etiketlərini yerləşdirmələri kifayətdir.
